Thác Vực Hòm Phú Yên – Khám phá vẻ đẹp hoang sơ hút hồn ngay từ lần đầu tiên

Thác Vực Hòm Phú Yên là một tuyệt tác thiên nhiên hoang sơ nằm ẩn mình giữa núi rừng hùng vĩ của huyện Tuy An, thu hút du khách bởi vẻ đẹp kỳ bí với dòng nước tuôn đổ qua các cột đá bazan khổng lồ, tạo nên khung cảnh như “Gành Đá Đĩa úp ngược” đầy mê hoặc. Nơi đây được ví như bản sao của thác Pongour ở Đà Lạt hoặc Svartifoss ở Iceland, với dòng thác cao hơn 20 mét đổ xuống hồ nước xanh ngọc, bao quanh bởi vách đá bazan xếp chồng tự nhiên, mang đến sức hút khó cưỡng ngay từ lần đầu chiêm ngưỡng. Cách thành phố Tuy Hòa khoảng 45 km, thác Vực Hòm không chỉ là điểm đến cho những tín đồ trekking mà còn là nơi để du khách trút bỏ muộn phiền, hòa mình vào không gian nguyên sơ của xứ Nẫu, nơi thiên nhiên ban tặng vẻ đẹp hùng vĩ nhưng thơ mộng. Với hệ sinh thái rừng nguyên sinh phong phú và không khí trong lành, thác trở thành biểu tượng du lịch sinh thái Phú Yên, hứa hẹn mang lại trải nghiệm khó quên cho mọi lữ khách.

Vị trí địa lý và đặc điểm tự nhiên

Thác Vực Hòm tọa lạc tại thôn Vĩnh Xuân, xã An Lĩnh, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, nằm đầu nguồn một con suối lớn giữa vùng núi Tây An, thuộc địa bàn giáp ranh với cao nguyên Vân Hòa. Từ trung tâm TP. Tuy Hòa, thác cách khoảng 45 km về phía Bắc, ẩn mình trong thung lũng sâu hun hút, bao quanh bởi rừng cây nhiệt đới xanh mướt và các vách đá bazan cao chót vót, tạo nên một “hẻm núi tự nhiên” như chiếc hòm khổng lồ che chở cho dòng thác. Địa hình nơi đây gồ ghề với độ cao trung bình 200-300 mét so với mực nước biển, thuộc hệ thống núi lửa cổ từ hàng triệu năm trước, khiến đá bazan hình lục giác xếp chồng tạo nên kỳ quan địa chất độc đáo, tương tự Di tích Quốc gia Gành Đá Đĩa nhưng ở dạng “úp ngược”.

Đặc điểm nổi bật của thác là dòng nước trắng xóa tuôn đổ từ độ cao hơn 20 mét xuống hồ bơi tự nhiên rộng khoảng 50 m², nước trong xanh ngọc bích, mát lạnh quanh năm nhờ nguồn suối ngầm từ rừng đầu nguồn. Xung quanh thác là hệ thống cột đá bazan cao 5-10 mét, xếp lớp chồng chất như bức tường thành vững chãi, được sóng nước bào mòn qua thời gian tạo hình thù kỳ lạ, từ thẳng đứng đến uốn lượn, mang vẻ đẹp hoang sơ đầy bí ẩn. Khu vực này còn có các hang động nhỏ, cây cổ thụ rêu phong và đa dạng động thực vật như chim rừng, lan rừng, góp phần vào hệ sinh thái phong phú của Phú Yên, nơi ít bị con người can thiệp nên giữ nguyên vẻ nguyên sơ hút hồn. Sự kết hợp giữa địa chất núi lửa và dòng chảy mạnh mẽ khiến thác Vực Hòm trở thành một trong những điểm đến “ẩn giấu” hấp dẫn nhất miền Trung.

Nguồn gốc tên gọi và giá trị văn hóa

Tên gọi “Vực Hòm” xuất phát từ hình dáng địa lý đặc trưng: “Vực” chỉ vực sâu hun hút với vách đá dựng đứng, còn “Hòm” ám chỉ không gian kín như chiếc hòm lớn chứa dòng thác và hồ nước, được bao bọc bởi đá bazan khổng lồ như nắp hòm tự nhiên. Theo truyền thuyết địa phương, tên gọi còn gắn với câu chuyện dân gian về những chiếc hòm đá cổ từ thời Chăm Pa, nơi cất giữ báu vật, nay trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp bí ẩn của vùng đất Tuy An. Thác không có di tích lịch sử cụ thể nhưng là phần của chuỗi di sản địa chất Phú Yên, được công nhận là điểm du lịch tiềm năng trong chiến lược phát triển du lịch sinh thái tỉnh.

Về giá trị văn hóa, thác Vực Hòm phản ánh sự giao thoa giữa thiên nhiên và lao động của người dân An Lĩnh, nơi cư dân địa phương coi thác như “linh hồn núi rừng”, thường tổ chức lễ cúng suối vào mùa mưa để cầu bình an. Nơi đây còn là nguồn cảm hứng cho các nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia, với vẻ đẹp được ví như “tuyệt tình cốc” trong phim kiếm hiệp, góp phần quảng bá hình ảnh Phú Yên như vùng đất của những kỳ quan thiên nhiên hoang sơ. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thác nhấn mạnh vai trò bảo tồn hệ sinh thái, khuyến khích du lịch cộng đồng để người dân địa phương tham gia hướng dẫn và bảo vệ. Giá trị này không chỉ nằm ở cảnh quan mà còn ở bài học về sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, khiến thác trở thành biểu tượng văn hóa xanh của xứ Nẫu.

Hướng dẫn di chuyển đến thác

Từ TP. Tuy Hòa, du khách có hai lộ trình chính để đến thác Vực Hòm, cả hai đều mất khoảng 1-1,5 giờ di chuyển bằng xe máy hoặc ô tô, nhưng cần chuẩn bị tinh thần cho đoạn đường cuối gian nan. Lộ trình 1: Chạy QL1A hướng Bắc 14 km đến ngã tư Hòa Đa, rẽ trái lên cao nguyên Vân Hòa qua Nhà thờ Bác Hồ (13 km), sau đó rẽ phải theo đường bê tông rộng đến xã An Lĩnh (7 km), đến cuối đường gửi xe và trekking 1 km. Lộ trình 2: Từ Tuy Hòa chạy Bắc qua thị trấn Chí Thạnh (30 km), rẽ trái vào ĐT643 hướng An Lĩnh (15 km), cũng kết thúc bằng đoạn đi bộ 1 km qua đường rẫy gập ghềnh. Thuê xe máy tại Tuy Hòa giá 100.000-150.000 VNĐ/ngày, hoặc tham gia tour địa phương từ các công ty như Antamtour để có hướng dẫn viên hỗ trợ.

Đoạn trekking cuối cùng dài khoảng 1 km trên đường mòn đất đá, dốc đứng và có thể trơn trượt, mất 20-30 phút tùy thể lực, đòi hỏi giày dép chắc chắn và không đi một mình. Nên khởi hành sáng sớm để tránh nắng nóng, kiểm tra thời tiết vì mùa mưa (tháng 9-12) dễ sạt lở. Từ sân bay Tuy Hòa, thêm 30 phút di chuyển đến trung tâm trước khi bắt đầu lộ trình. Với bản đồ Google Maps hỗ trợ, hành trình trở nên dễ dàng hơn, nhưng hỏi dân địa phương để cập nhật đường mới.

Những trải nghiệm hấp dẫn tại thác

Trải nghiệm đầu tiên là trekking đến chân thác, vượt qua đường mòn rừng xanh với tiếng suối reo và hương lá rừng, tạo cảm giác phiêu lưu đầy hứng khởi giữa thiên nhiên nguyên sơ. Khi đến nơi, chiêm ngưỡng dòng thác tuôn đổ qua các tầng đá bazan, nước bọt tung tóe tạo cầu vồng dưới nắng, mang đến vẻ đẹp hút hồn ngay từ cái nhìn đầu tiên. Du khách có thể tắm thác tại hồ bơi tự nhiên sâu 2-3 mét, nước mát lạnh xua tan mệt mỏi, hoặc ngồi thiền bên vách đá để lắng nghe tiếng nước vang vọng như bản giao hưởng núi rừng.

Chụp ảnh là hoạt động không thể bỏ qua, với background cột đá bazan xếp chồng tạo khung hình nghệ thuật, đặc biệt vào buổi sáng khi sương mù bao phủ hoặc chiều muộn với ánh nắng vàng óng. Khám phá hang động nhỏ quanh thác, nơi có thể tìm thấy hóa thạch cổ hoặc lan rừng quý, tăng thêm phần bí ẩn cho chuyến đi. Picnic bên suối với đồ ăn địa phương như bánh ướt thịt nướng, kết hợp cắm trại qua đêm nếu xin phép dân làng, để ngắm sao trời và tiếng thác đêm khuya. Những trải nghiệm này không chỉ thư giãn mà còn rèn luyện thể lực, giúp du khách kết nối sâu sắc với vẻ đẹp hoang sơ của Phú Yên.

Lưu ý an toàn và bảo vệ môi trường

Thác Vực Hòm có địa hình hiểm trở, nên du khách cần kiểm tra thời tiết trước khi đi, tránh mùa mưa lũ khi nước dâng cao và đường trơn. Mang theo nước uống ít nhất 2 lít, đồ ăn nhẹ, kem chống nắng, thuốc cá nhân và giày chống trượt; đi nhóm 3-5 người để hỗ trợ lẫn nhau. Không tắm thác một mình, tránh leo đá bazan vì dễ trượt ngã, và tuân thủ hướng dẫn của dân địa phương. Về môi trường, không xả rác, không hái lan rừng hay khắc đá để bảo tồn hệ sinh thái; ủng hộ cộng đồng bằng cách mua sản phẩm địa phương. Với sự hoang sơ, thác cần được bảo vệ để giữ vẻ đẹp hút hồn cho thế hệ sau.

Kết hợp khám phá các điểm lân cận

Sau thác Vực Hòm, du khách có thể ghé Địa đạo Gò Thì Thùng cách 10 km, một di tích lịch sử với hệ thống hầm ngầm dài 2 km, để hiểu về kháng chiến Phú Yên. Tiếp tục đến cao nguyên Vân Hòa và Nhà thờ Bác Hồ (15 km) để ngắm cảnh núi rừng và di tích cách mạng, tạo hành trình sinh thái-lịch sử. Kết hợp thăm Gành Đá Đĩa (30 km) để so sánh kỳ quan đá bazan, hoặc quay về Tuy Hòa thưởng thức hải sản ven biển.

Tour Phú Yên 2 ngày có thể bao gồm thác và các điểm này, từ Tuy Hòa dễ dàng di chuyển. Những kết hợp làm phong phú hành trình, khám phá đa dạng vẻ đẹp Phú Yên từ núi đến biển.

Thác Vực Hòm Phú Yên là minh chứng sống động cho vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên, nơi mỗi bước chân đều mang đến bất ngờ hút hồn. Với sự kiên trì chinh phục, du khách sẽ mang về kỷ niệm khó quên giữa núi rừng xứ Nẫu. Hãy lên kế hoạch để khám phá ngay hôm nay.