Đập Tam Giang Phú Yên – Vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của xứ Nẫu

Đập Tam Giang Phú Yên là công trình thủy lợi cổ kính vắt ngang sông Cái, mang vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ với dòng nước trắng xóa chảy xiết, ghềnh đá tự nhiên và khung cảnh làng quê yên bình, trở thành điểm đến hoang sơ thu hút du khách yêu thích khám phá xứ Nẫu. Nằm tại xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, cách trung tâm TP. Tuy Hòa khoảng 30 km về phía Bắc, đập được xây dựng sau năm 1945 với chiều dài hơn 800 m, phục vụ tưới tiêu cho các cánh đồng lúa ở xã An Thạch, An Ninh và An Dân. Với địa hình nơi ba con sông gặp nhau (dù chỉ sông Cái chủ đạo), nơi đây không chỉ có giá trị kinh tế mà còn là biểu tượng văn hóa, kết hợp hài hòa giữa công trình nhân tạo và thiên nhiên hùng vĩ miền Trung. Sự kết hợp giữa dòng nước đổ như thác nhỏ và cánh đồng xanh mướt tạo nên bức tranh thơ mộng, khiến du khách nao lòng trước vẻ đẹp nguyên sơ chưa bị thương mại hóa.

Vị trí địa lý

Đập Tam Giang tọa lạc tại xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, vắt ngang sông Cái trên tuyến đường du lịch Nhà thờ Mằng Lăng – Gành Đá Đĩa, cách TP. Tuy Hòa 30 km về phía Bắc. Khu vực này thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, nơi sông Cái chảy qua với địa hình đồi thấp và cánh đồng lúa bạt ngàn, tạo nên vị trí chiến lược cho tưới tiêu và giao thông. Đập nằm gần Nhà thờ Mằng Lăng chỉ 1 km, dễ dàng kết nối với các điểm du lịch ven biển như Bãi Xép và Gành Đá Đĩa, mang đến hành trình khám phá đa dạng.

Đặc điểm tự nhiên và vai trò

Đập Tam Giang là đập tràn bê tông dài hơn 800 m, với ba bờ kè chắn nước vững chãi, nơi dòng sông Cái đổ xuống tạo bọt trắng xóa như thác nhỏ giữa không gian hùng vĩ. Trước năm 1945, người dân dùng gỗ và bao tải đất tạm bợ để chắn nước, nhưng sau đó công trình bê tông được xây dựng để chống lũ và dẫn nước hiệu quả, biến nơi đây thành “ngọn thác” nhân tạo giữa sông quê. Vai trò chính là tưới tiêu cho hàng trăm hecta cánh đồng lúa ở ba xã An Thạch, An Ninh, An Dân, đồng thời làm cầu nối hai bờ sông cho giao thông bằng xe máy, xe đạp hoặc bộ hành. Hệ sinh thái phong phú với nước chảy xiết mùa mưa và êm đềm mùa khô, kết hợp gió biển từ Vịnh Xuân Đài gần đó, tạo nên vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ đặc trưng xứ Nẫu.

Vẻ đẹp hùng vĩ

Vẻ đẹp hùng vĩ của Đập Tam Giang nằm ở dòng nước trắng xóa đổ từ độ cao, tạo tiếng réo vang vọng hòa quyện với tiếng gió và tiếng chim, mang đến cảm giác mạnh mẽ giữa thiên nhiên miền Trung. Từ trên đập nhìn xuống, cánh đồng lúa xanh mướt trải dài, sông nước uốn lượn và ghềnh đá tự nhiên tạo bức tranh làng quê Việt Nam thơ mộng, đặc biệt vào mùa nước nổi khi bọt tung trắng xóa. Không gian yên bình với rặng tre ven sông và nắng vàng chiếu rọi, khiến nơi đây như “phượng hoàng cổ” giữa hoang sơ, lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự tĩnh lặng và sức sống hùng vĩ.

Hướng dẫn di chuyển

Từ TP. Tuy Hòa, du khách chạy theo Quốc lộ 1A hướng Bắc khoảng 30 km đến ngã ba rẽ vào Nhà thờ Mằng Lăng (theo biển chỉ dẫn cách 2 km), sau đó tiếp tục đường nhựa 1 km để đến đập. Thuê xe máy tại trung tâm Tuy Hòa giá 100.000-150.000 VNĐ/ngày để chủ động khám phá tuyến đường ven sông, mất 45-60 phút; hoặc xe ô tô, taxi giá khoảng 300.000 VNĐ/chuyến khứ hồi. Sử dụng Google Maps nhập “Đập Tam Giang Phú Yên” để định vị chính xác, dễ kết hợp từ Sông Cầu hoặc Nhà thờ Mằng Lăng; từ Nha Trang, chạy Bắc theo QL1A thêm 70 km. Đường nhựa rộng rãi, an toàn, khởi hành sáng sớm từ tháng 3-9 để tận hưởng nắng đẹp và tránh mùa mưa tháng 10-12.

Trải nghiệm thú vị

Đứng trên đập ngắm dòng nước chảy xiết và chụp ảnh check-in với background sông núi hùng vĩ là hoạt động hấp dẫn, đặc biệt vào buổi sáng khi sương mù bao phủ tạo không khí lãng mạn. Dạo bộ hoặc đạp xe dọc đập, lắng nghe tiếng nước réo và quan sát cánh đồng lúa chín vàng, mang đến khoảnh khắc thư giãn gần gũi với thiên nhiên. Câu cá chình hoặc picnic bên sông với đồ ăn địa phương như bánh ướt chả cá, tăng thêm phần trải nghiệm văn hóa dân dã; mùa nước lớn, ngắm bọt trắng tung tóe như thác tự nhiên. Những hoạt động này không chỉ giải trí mà còn giúp du khách cảm nhận sức sống hùng vĩ của xứ Nẫu qua công trình cổ kính.

Lưu ý an toàn

Thời gian lý tưởng từ tháng 3-9 với thời tiết khô ráo, tránh mùa mưa tháng 10-12 vì nước xiết dễ gây trượt ngã; mang giày chống trượt, mũ nón và nước uống. Không đứng sát mép đập khi nước lớn, đi nhóm để an toàn và không vứt rác để bảo vệ môi trường sông nước. Kiểm tra thời tiết trước khi khởi hành, tôn trọng người dân địa phương bằng cách xin phép nếu câu cá hoặc chụp ảnh gần nhà. Vé tham quan miễn phí, nhưng hỗ trợ kinh tế địa phương qua mua nông sản để phát triển bền vững.

Kết hợp khám phá

Gần đập, ghé Nhà thờ Mằng Lăng cách 1 km để chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính và tìm hiểu lịch sử Công giáo Phú Yên. Tiếp tục đến Gành Đá Đĩa (20 km) khám phá ghềnh đá bazan kỳ vĩ hoặc Bãi Xép (15 km) với bãi biển hoang sơ từ phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”. Kết hợp thăm Làng chài An Hải hoặc Vịnh Xuân Đài để hành trình ven biển – sông nước đa dạng. Tour Tuy An 1 ngày có thể bao gồm Đập Tam Giang và các điểm lân cận, dễ di chuyển theo QL1A.

Đập Tam Giang Phú Yên là vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của xứ Nẫu, nơi dòng nước réo vang và cánh đồng xanh mướt đánh thức tâm hồn du khách giữa hoang sơ miền Trung. Với công trình cổ kính và cảnh quan thơ mộng, nơi đây hứa hẹn những kỷ niệm bình yên khó quên.